BAB
I
PEMBAHASAN
- Latar Belakang
Tugas pokok Gerakan Pramuka adalah menyelenggarakan
kepramukaan bagi kaum muda guna menumbuhkan tunas bangsa agar menjadi generasi
yang lebih baik, bertanggungjawab dan mampu membina serta mengisi kemerdekaan
nasional serta membangun dunia yang lebih baik. Kepramukaan merupakan sistem
pembinaan dan pengembangan sumberdaya atau potensi kaum muda agar menjadi warga
negara yang berkualitas yang mampu memberikan sumbangan positif bagi
kesejahteraan dan kedamaian masyarakat baik nasional maupun internasional. Dalam
kepramukaan proses pendidikan terjadi karena adanya pertemuan yang interaktif
dan komunikatif yang digerakan oleh Prinsip Dasar Kepramukaan dan Metode
Kepramukaan yang dilaksanakan secara teratur, terarah, terencana dan
berkesinambungan oleh peserta didik sendiri dengan dukungan orang dewasa. Orang
Dewasa yang terlibat langsung dalam proses pendidikan tersebut di atas ialah
Pembina Pramuka. Apa itu pembina Pramuka dan syarat- syaratnya apa saja akan
kita bahas pada materi ini.
- Rumusan Masalah
- Definisi
dan syarat pembina Pramuka ?
- Peran,
Tugas dan Tanggung jawab Pembina Pramuka ?
- Tujuan penulisan Makalah
- Mahasiswa
Faham tentang Pengertian dan syarat Pembina Pramuka .
- Mahasiswa
Mengetahui Peran, Tugas dan Tanggung Jawab Pembina Pramuka.
BAB II
PEMBAHASAN
- Definisi dan Syarat Pembina Pramuka
Pengertian
pembina Menurut kamus KBBI Pembina adalah orang yang membina .
Banyak sekali
yang memberikan definisi tentang pembina pramuka salah satunya menurut Jana T (
2011 : 4 ) pembina pramuka adalah seorang anggota pramuka dewasa yang telah
mengikuti kursus pelatih pembina pramuka sebagaimana yang disyaratkan dalam
keputusan kwartir Nasional Gerakan Pramua Nomor 202 tahun 2011 tentang sistem
pendidikan dan latihan gerakan pramuka.
Pembina
Pramuka adalah anggota dewasa yang
memiliki komitmen tinggi terhadap prinsip – prinsip dalam pendidikan
kepramukaan, secara sukarela bergiat bersama peserta didik, sebagai mitra yang
peduli terhadap kebutuhan peserta didik, dengan penuh kesabaran memotivasi,
membimbing,membantu dan memfasilistasi kegiatan pembinaan peserta didik.
Pembina pramuka adalah anggota dewasa Gerakan
Pramuka yang bertugas membina peserta didik di gugus depan.
- Syarat –
Syarat Pembina Pramuka
Dalam
dunia pembina pramuka juga memiliki syarat syarat sebagai berikut :
- Pembina Siaga sekurang-kurangnya
berusia 20 tahun dan Pembantu Pembina Siaga sekurang-kurangnya berusia 16
tahun. Dalam Perindukan Siaga diperlukan 1 orang Pembina Siaga dan 3 orang
Pembantu Pembina Siaga.
- Pembina Penggalang sekurang-kurang
berusia 21 tahun, dan pembantu Pembina Penggalang sekurang-kurang berusia
20 tahun. Dalam Pasukan Penggalang diperlukan 1 orang Pembina Penggalang
dan 2 orang Pembantu Pembina Penggalang
- Pembina Penegak sekurang-kurang
berusia 25 tahun dan Pembantu Pembina Penegak sekurang-kurangnya berusia
23 tahun. Dalam Ambalan Penegak diperlukan 1 orang Pembina Penegak dan 1
orang Pembantu Pembina Penegak.
- Pembina Pandega sekurang-kurangnya
berusia 28 tahun dan Pembantu Pembina Pandega sekurang-kurangnya berusia 25 tahun.Dalam Rencana Pandega
diperlukan 1 orang Pembina Pandega dan 1 orang Pembantu Pembina Pandega
- Pembina Pramuka sekurang-kurang
telah mengikuti Kursus Pembina Pramuka Mahir Tingkat Dasar (KMD).
- Peran, Tugas dan tanggung jawab Pembina
Pramuka
- Peran Pembina Pramuka
Peran pembina
Pramuka berperan sebagai :
a)
Orang Tua yang dapat memberi
penjelasan , nasehat, Pengarahan dan bimbingan.
b)
Guru yang mengajarkan berbagai
ketrampilan dan pengetahuan.
c)
Kakak yang dapat melindungi,
mendampingi dan membimbing adik -
adiknya yang memberi kesempatan untuk memimpin dan mengelola satuannya.
d)
Mitra, teman yang dapat
dipercaya, bersama – sama menggerakkan kegiatan – kegiatan agar menarik,
menyenangkan dan penuh tantangan sesuai usia golongan prmuka.
e)
Konsultan, tempat bertanya,
berdiskusi tentang berbagai masalah.
f)
Motivator, memotivasi untuk
meningkatkan kualitas diri dengan berkreativitas berinovasi membangun semangat
untuk maju.
g)
Fasilitator, memfasilitasi
kebutuhan dalam kegiatan peserta didik.
Yang pada dasarnya Pembina Pramuka sebagai pelaksana
kebijakan Gerakan Pramuka yang terdepan mengemban tugas untuk memberikan
pendidikan agar peserta didik menjadi:
a) manusia
berkepribadian, berwatak, dan berbudi pekerti luhur,
b) warga
negara Rebuplik Indonesia yang berjiwa Pancasila, setia dan patuh kepada Negara
kesatuan rebuplik Indonesia serta menjadi anggota masyarakat yang baik dan
berguna.
2. Tugas Pembina Pramuka
- Pembina Pramuka mempunyai tugas membina pramuka dengan menggunakan
Prinsip Dasar Kepramukaan, Metode Kepramukaan, dan Sistem Among, dan
berkewajiban selalu memperhatikan tiga pilar kegiatan kepramukaan, ialah:
kegiatan kepramukaan harus modern
(kekinian, baru, tidak ketinggalan jaman), bermanfaat bagi
peserta didik dan masyarakat
lingkungannya, dan adanya ketaatan pada Kode Kehormatan Pramuka.
- Pembina Pramuka bertugas dengan
sukarela menepatkan posisinya sebagai mitra peserta didik untuk dapat memfungsikan diri peserta
didik sebagai subyek pendidikan, karena pada hakekatnya kepramukaan adalah pendidikan sepanjang
hayat dan oleh karena itu peserta didik harus disiapkan sejak dini bahwa
merekalah yang akan mendidik diri
mereka sendiri.
Sebagai mitra peserta didik pembina pramuka bertugas
untuk selalu memberikan motivasi, stimulasi, bimbingan, bantuan dan menyediakan
fasilitas kegiatan.
- Pembina Pramuka berkewajiban membantu Gugus depan dalam rangka pelaksanaan kerjasama dan hubungan timbal balik antara Gerakan Pramuka dengan orang tua/wali pramuka dan masyarakat.
3. Tanggung jawab Pembina Pramuka
Dalam melaksanakan peran dan tugasnya,
tanggung jawab Pembina Pramuka ialah sebagai berikut :
a. terselenggaranya
kepramukaan pada satuan pramuka
b. Tetap
terjaganya pelaksanaan Prinsip Dasar Kepramukaan dan Metode Kepramukaan pada
semua kegiatan pramuka
c. Terselenggaranya
kepramukaan yang teratur dan terarah sesuai dengan visi dan misi Gerakan
Pramuka , akan menjadi media pembinaan pengembangan mental-spiritual-moral, pisik, intelektual,
emosional, dan sosial, sehingga peserta didik akan memiliki kematangan dalam
upaya peningkatan kemandiriannya serta aktivitasnya di masyarakat.
d. Terwujudnya peserta didik yang berkepribadian,
berwatak, berbudi pekerti luhur, dan sebagai warga negara Republik Indonesia
yang berjiwa Pancasila, yang setia dan patuh kepada Negara Kesatuan Republik
Indonesia, serta menjadi anggota masyarakat yang baik berguna.
e. Dalam melaksanakan tugasnya Pembina Pramuka bertanggung jawab kepada Tuhan Yang Maha Esa, Masyarakat, Pembina Gugus depan dan diri pribadinya sendiri.
III.
PENUTUP
- Kesimpulan
- Pembina pramuka adalah anggota
dewasa Gerakan Pramuka yang bertugas membina peserta didik di gugus depan
.
- Sebagai Pembina Pramuka kita akan
menjadi subyek yang akan ditiru oleh para peserta didik
- Tugas dan tanggung jawab yang
membebani Pembina Pramuka cukup berat, namun tugas mendidik anak bangsa
agar dapat menjadi anak bangsa yang
berjiwa Pancasila, setia dan patuh kepada Negara Kesatuan Republik
Indonesia, menjadi anggota masyarakat yang baik dan berguna, merupakan
tugas suci dan mulia.
- Oleh karena itu berbahagialah kita
yang terpanggil dengan sukarela memerankan diri sebagai Pembina
Pramuka. Semboyan kita " Ihklas
Bakti Bina Bangsa Ber Budi Bawa Laksana"
- Saran
Dalam pembuatan Makalah ini pasti banyak dijumpai
kekeliruan ,maka dari pada itu Kritik dan Saran yang bersifat membangun akan
kami terima dengan senang hati.
DAFTAR
PUSTAKA
1. Kak Jana T. Anggadireja, kak joko
Murshitho ( Eds. )Kursus Mahir Tingkat Dasar, Kwartir Nasional Gerakan
Pramuka : Jakarta. 2014. hal. 83
2. Keputusan Musyawarah Nasional,
2013,AD dan ART Gerakan Pramuka,Jakarta,Kwarnas Gerakan Pramuka,hal 38
3. Ibid 84
4. Kak Jana T. Anggadireja, kak joko Murshitho ( Eds. )Kursus Mahir Tingkat Dasar, Kwartir Nasional Gerakan Pramuka : Jakarta. 2014. hal. 85. Keputusan Musyawarah Nasional, 2013,AD dan ART Gerakan Pramuka,Jakarta,Kwarnas Gerakan Pramuka,hal 38